ECONOMÍA VERDE, DECRECEMENTO E COMUNIDADE

Ricardo García Mira

O crecemento do consumo incrementa o lixo moito máis rápido que a capacidade para xestionalo de forma eficiente. Todo isto, unido á redución no que se refire ao ciclo de vida dos produtos e, así mesmo, á necesidade compulsiva de mudalo todo, provoca un aumento dos residuos especiais. Este tipo de restos non teñen cabida nos contedores cotiás e causan a aparición dos coñecidos puntos limpos.

En Galiza, os distintos métodos cos que se afronta este problema están ao límite da súa capacidade e non hai outra alternativa que non sexa a de fortalecer as estratexias de colaboración para acadar certo éxito.

Tal colaboración esixe mudar a mentalidade de políticos e cidadáns, de empresas e organizacións, máis centrada na construción de consensos. Como sociedade temos a obriga responsable de organizarnos polo impacto ambiental que producimos, mais esta responsabilidade non pode só recaer en políticos. As políticas converxen coa totalidade de cidadáns aos que van dirixidas, cuxa implicación define o seu éxito, que non consiste só en separar en orixe, senón en reducir tamén a necesidade de consumir. Isto require de decisións máis complexas, estreitamente relacionadas con mudar o estilo de vida.

Publicidad

Os científicos tentamos entender que é iso da economía verde en termos prácticos, ou o decrecemento, menos popular ao requirir redución de consumo (erroneamente asociada a perda de calidade de vida).

Solucións máis flexibles e innovadoras socialmente, en torno a un crecemento regulado por e desde a comunidade, son máis racionais e requiren reflexión. Con respecto a todo isto véñenme dous interrogantes á cabeza: ¿Teñen todas as comunidades que crecer constante e necesariamente? ¿Podemos definir con sentido común as nosas necesidades, construíndo de maneira cooperativa e racional a nosa propia visión de futuro e o seu consecuente plano de desenvolvemento responsable?

IRSE DE CASA

Ricardo García Mira

En España, a idade para que os mozos se vaian de casa e fagan a súa transición cara á vida adulta sitúase hoxe nos 29,8 anos nos homes e, case dous puntos por debaixo, nos 27,9 nas mulleres, que se aliñan máis perto da media europea (26,1). Podemos dicir que é claramente alta. A crecente precariedade laboral aparece normalmente entre as motivacións máis aparentes que impiden que cheguen a sentirse autosuficientes para acometer a súa emancipación dunha maneira natural. 

Constitúe así un factor que xa é estrutural con influencias noutras dimensións vitais. As dificultades que os mozos atravesan para acceder ao seu primeiro emprego, gañar un salario digno e, consecuentemente, experimentar o dobre sentimento de capacitación para adoptar decisión propias e de utilidade para sentirse parte da sociedade, non facilitan en absoluto o proceso natural de transición cara á madurez. Estamos así ao lado de Grecia, Croacia ou Italia, que comparten dificultades de estabilidade laboral e precariedade social.
 

Pero non deberamos quedarnos só coa cuestión laboral como xustificación. Outros aspectos culturais, educativos e emocionais, ligados a un xeito de vivir o consumo aquí e agora, estimulan aos mozos a balancear a idea de que permanecer na casa dos pais resulta máis rendible na medida en que permite o acceso a outros recursos (coche, vida máis relaxada, vacacións...), que constitúen verdadeiras alternativas fronte ás obrigas da independencia que impoñen asumir un aluguer, unha hipoteca, ou o custo en xeral da emancipación. O modelo é igualmente económico, xa que na balanza xoga o factor do menor tempo e esforzo a investir para dispor das mesmas comodidades

AS VODAS E OS SEUS SIGNIFICADOS

Ricardo García Mira

En todas as culturas, as vodas amósannos unha ampla variedade de expresións que veñen da tradición de costumes do pasado. Todo, dende o vestido, o veo da noiva, as flores, as damas de honra, o anel, as arras, o arroz, posúe significados específicos, non sempre coñecidos polo gran público. Con algunhas adaptacións ou agachando a sustancia orixinal, mantéñense practicamente intactos ao longo do tempo. Vexámolo nun par de exemplos. Cando vemos a un pai acompañar á súa filla para casar, dificilmente se nos ven á mente que non é máis que unha reliquia bárbara do tempo no que as fillas non eran máis que moeda de troco para pagar unha débeda, unha ofrenda de paz a un rival, ou a compra dun acceso a un estrato social máis alto. Ou cando observamos o veo da noiva, dificilmente pensamos que servía para ocultar o seu rostro diante do noivo para que non soubera ata o momento de bicala -demasiado tarde para votarse atrás- como realmente era.

Aínda que inicialmente as vodas eran un asunto exclusivamente familiar ou da comunidade, non foi ata o concilio de Trento en que a Igrexa impuxo a presenza dun crego para levar a cabo o casamento, o que convertía o acto nun evento de carácter máis público ao pasar o lugar de celebración da casa da noiva á Igrexa. Xa ultimamente, outras autoridades non eclesiásticas mantiveron a natureza pública da celebración e con ela a necesidade de expresión dos valores que se producen ritualmente nun casamento.

É precisamente por isto que as familias mellor situadas economicamente sempre quixeron investir en custosas vodas, para amosar así o seu lugar na sociedade, a través das máis luxosas e variadas cerimonias e recepcións que ilustrarían o seu estatus social. Os presentes foron tamén un xeito de establecer o nivel social dos invitados, baseado na súa suntuosidade. Pero o que serviu para as familias máis ricas, tamén acabou resultando bo para todos os demais, polo que o costume de que unha voda non careza de nada se foi apoderando das clases máis -pero tamén das menos- podentes, ás veces incluso a costa de vender parte do patrimonio familiar. Unha voda iguala así a todos nun momento, nun soño que non sempre se converte en realidade.